Η λογοτεχνία που απευθύνεται σε αναγνώστες μικρής ηλικίας δηλαδή σε παιδιά και εφήβους είναι μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή εντός της οποίας το κείμενο που γράφεται, ακροβατεί ανάμεσα στην ελευθερία της καλλιτεχνικής δημιουργίας και στην οριοθέτηση των κανόνων της παιδαγωγικής.
Η ελληνική λογοτεχνία για παιδιά και νέους αποκτά το σύγχρονο πρόσωπό της αμέσως μετά την μεταπολίτευση. Στα χρόνια, δηλαδή, όπου οι ανάσες ελευθερίας που επικρατούσαν στους πνεύμονες της δυτικής κουλτούρας, μπόρεσαν να απλωθούν και στη χώρα μας.
Έτσι, λοιπόν, μέσα στη δεκαετία του ’80 νέες φωνές παρουσιάζονται και στα βιβλία για παιδιά και είναι φωνές που αποφασίζουν να ακουστούν με όσο πιο αποτελεσματικό τρόπο γίνεται.
Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας και να ληφθεί υπ΄ όψιν πως ακόμα η παιδική λογοτεχνία δεν είχε βρει τη θέση της στα Πανεπιστημιακά μαθήματα πολλοί συγγραφείς είχαν αναλάβει το ρόλο να καταθέτουν εμπειρίες και απόψεις τους με έναν κάποιον θεωρητικό τρόπο.
Ομιλίες, κείμενα, διοργάνωση συνεδρίων, συνεντεύξεις πάνω σε θέματα που αντιμετώπιζαν τα κείμενα για παιδιά με απαιτήσεις εκπλήρωσης μιας λογοτεχνικής οντότητας.
Ανήκω στη γενιά των συγγραφέων που χτίσανε τη νέα μορφή της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Και πάντα πίστευα πως μαζί με το καθαρώς λογοτεχνικά κείμενα, αξίζει ένας συγγραφέας να ασχολείται και με θεωρητικούς προβληματισμούς.
Τα άρθρα που περιλαμβάνονται σε αυτόν τον τόμο γραφτήκανε εκείνη την περίοδο και εκφράζουν τις απόψεις αλλά και τις συνθήκες εκείνων των χρόνων.
Αλλά, καθώς ο νέος αιώνας συμπληρώνει πάνω από είκοσι χρόνια και όπως μια νέα μορφή συντηρητικότητας απλώνει τη σκιά της στα έργα για παιδιά, αυτά τα κείμενα αποκτούν μια νέα επικαιρότητα.
Γι αυτό και θέλησα να εντάξω το βιβλίο μου «Απόψεις για την Παιδική Λογοτεχνία» στη Ανοικτή βιβλιοθήκη του OpenBook.
Καλό θα είναι όταν μας προβληματίζει το μέλλον, να στρεφόμαστε προς το παρελθόν για να αντλήσουμε βοήθεια από τη δική του εμπειρία.
Μάνος Κοντολέων, Φεβρουάριος, 2023