Το «Ορέ ποίο; Ζακυνθινά Στιγμιότυπα» είναι ένα βιβλίο που κινείται σε τρεις άξονες. Ο κύριος άξονας είναι προφανώς οι ίδιες οι ιστορίες που αποθησαύρισε ο συγγραφέας από τις παιδικές του θύμησες, ο δεύτερος είναι η παρουσίαση του τότε γλωσσικού ιδιώματος μέσα από τους ζωντανούς διαλόγους και τις αφηγήσεις των πρωταγωνιστών και ο τρίτος είναι πολιτικός.Το παρόν έργο έρχεται να μας επανασυστήσει την Ελλάδα, και ιδιαίτερα την Ζάκυνθο, του ’50 και του ’60 χωρίς ρομαντικές παρωπίδες καλλωπισμού αλλά και χωρίς καταδικαστική διάθεση. Ο ρομαντισμός, η λαογραφία, ηθογραφία και η νοσταλγία μέσα από την συνδυασμένη ματιά του τότε πιτσιρικά και την κριτική σκέψη του κατοπινού επιστήμονα συνοδεύονται με την γοητευτική χρήση της γλώσσας μιας και στους διαλόγους των ιστοριών χρησιμοποιείται η (ζακυνθινή και γιαννιώτικη) ντοπιολαλιά και όχι η «κοινή» δημοτική μας γλώσσα, κάτι που κάνει διπλά ενδιαφέρον το κείμενο, όχι μόνο για τις ιστορίες αυτές καθαυτές, οι περισσότεροι από εμάς άλλωστε έχουμε μεγαλώσει με αντίστοιχες ιστορίες από κάποια «νόνα» για δαίμονες, δράκους, καλικάντζαρους, ξωτικά και όλα τα συναφή, αλλά και από την καθαρά επιστημονική σκοπιά της παρουσίασης και μελέτης του γλωσσικού ιδιώματος και πως αυτό αναπτύσσεται σε σχετικά απομονωμένες περιοχές, όπως ήταν τότε η ορεινή Ζάκυνθος και τα Γιάννενα και πως επηρεάζεται η γλώσσα από την γειτνίαση με άλλους λαούς (Ιταλούς και Αρβανίτες/Αλβανούς αντίστοιχα). Η ιδιότυπη ορθογραφία που χρησιμοποιείται κατά κόρον στο κείμενο προσπαθεί να αναδείξει και την εκάστοτε τοπική προσωδία με ιδιαίτερα πετυχημένο, θα λέγαμε, τρόπο. Οι ομιλούντες την ντοπιολαλιά δεν εμφανίζονται ως καρικατούρες αλλά ως ζωντανοί άνθρωποι με προβλήματα, ελαττώματα, ιδεολογία και προσωπικότητα.Μέσα από τις σελίδες του κειμένου μεταφερόμαστε σε μια πολύ πιο φτωχή, πιο προληπτική, πιο ξενοφοβική και πιο αμόρφωτη Ελλάδα, σε μια εποχή που ενώ απέχει «μόλις» πενήντα-εξήντα χρόνια από την δική μας, οι δαίμονες κατοικούσαν σε στέρνες ή σε σκοτεινές γωνιές, οι καλικάντζαροι έβγαιναν βόλτα να πειράξουν κόσμο, οι έχοντες κάποιες παραπάνω ανησυχίες στιγματίζονταν ακαριαία ως «κομμουνιστές», ο λόγος του παπά της ενορίας αρκούσε για να χαντακώσει την σχολική επίδοση και όχι μόνο, αυτό που σήμερα λέμε «bullying» ήταν κοινός τόπος στα σχολεία στα οποία ο δάσκαλος είχε περίπου δικτατορικές εξουσίες, ενώ στα χωριά ο λόγος του παπά μέτραγε περισσότερο από του δασκάλου και οι χωρικοί πήγαιναν στην «μάγισσα» για να τους πει τι θα κάνουν όταν ενέσκηπτε ένα ζήτημα πιο πολύπλοκο από τα τετριμμένα. Θέματα που μας προβληματίζουν και σήμερα όπως η διάσταση πόλης-επαρχίας, ο σχολικός εκφοβισμός, η δεισιδαιμονία, η φοβία ενάντια στο διαφορετικό, ο ρατσισμός, η κατάχρηση εξουσίας αναδεικνύονται ως διαχρονικά ζητήματα που απασχολούν τις κοινωνίες μιας και εμφανίζονται σε μια εποχή που για πολλά από αυτά δεν υπήρχε καν ονομασία στο συλλογικό μας λεξιλόγιο.Σαν Σύλλογος θεωρήσαμε πως ήταν ένα θετικό βήμα η έκδοση ενός βιβλίου ιστοριών, κατά βάση λαογραφικού και ηθογραφικού περιεχομένου, μη στερούμενου όμως πολιτικής ανάλυσης, ματιάς και κριτικής, για την πολύ κοντινή μας Ζάκυνθο, μετά την έκδοση της «Τουβουλοπαγίδας» της Μαρίας Μπράβου και θέλουμε να ευχαριστήσουμε τον συγγραφέα, Γιώργο Πυλαρινό για την εμπιστοσύνη που μας έδειξε όταν μας έδωσε το πρωτότυπο κείμενο. Ελπίζουμε η διαδικτυακή αυτή έκδοση να τον ευχαριστήσει όπως και σας που θα την διαβάσετε είτε το κάνετε με επιστημονική κριτική ματιά έχοντας κατά νου την γλωσσολογική αποθησαύριση είτε αν απλά σας αρέσουν οι καλές ιστορίες που λέγονται τα χειμωνιάτικα βράδια γύρω από την οικογενειακή εστία από την «νόνα» της οικογένειας, είτε ακόμη αν θέλετε να θυμηθείτε ή να ζήσετε μέσα από τα μάτια ενός παιδιού την πολιτική κατάσταση των χρόνων εκείνων.
